Kursy ET

Badania prądami wirowymi (Eddy Current Testing) to metoda pozwalająca wykryć nieciągłości występujące przede wszystkim na zewnętrznej powierzchni obiektu badanego (metoda powierzchniowa). W zależności jednak od użytego do badań wyposażenia i stosowanych nastaw tego wyposażenia daje również możliwość prowadzenia badań do pewnej głębokości pod powierzchnią. Metoda bazuje na zjawisku indukcji elektromagnetycznej i towarzyszących jej zasadach, dlatego często nazywana jest metodą indukcyjną.

Badanie polega na indukowaniu się w materiale badanym prądów wirowych na skutek wprowadzania do niego, przy pomocy specjalnej sondy, zmiennego pola magnetycznego (pole pierwotne). Wyindukowane prądy wirowe wytwarzają swoje własne pole magnetyczne (pole wtórne), które oddziałuje na pole pierwotne z sondy. W wyniku tego oddziaływania może zmienić się impedancja sondy, a efekt tego widoczny jest na ekranie defektoskopu w postaci wskazania. Zmiana wielkości wskazania lub jego fazy pozwala określić charakter zmian własności materiału badanego i na jego podstawie dokonać dalszej oceny według zadanych kryteriów (normy, specyfikacje). Jest to metoda porównawcza, wymagająca każdorazowo zastosowania dedykowanej próbki odniesienia (wzorca) w celu dokonania odpowiednich nastaw czułości systemu badawczego.

Oprócz dostępnych na rynku mobilnych rozwiązań standardowego wyposażenia, w przemyśle stosuje się najczęściej systemy zautomatyzowane, instalowane i działające bezpośrednio w liniach produkcyjnych (rozwiązania dedykowane do konkretnych potrzeb badawczych, jak specyficzna geometria czy gatunek materiału). Badania prądami wirowymi znajdują zastosowanie przede wszystkim w:

• defektoskopii – wykrywanie nieciągłości, wykrywanie ubytków korozyjnych,
• badanie szczelności rur,
• badaniach struktur materiału – pomiary twardości, określenia głębokości warstwy nawęglonej, rozróżniania gatunków czyli prosta analiza składu, określania zawartości ferrytu w stalach austenitycznych,
• pomiary grubości wyrobu oraz pomiary grubości warstw znajdujących się na podłożu konduktywnym.
   

Badania prądami wirowymi ET to metoda szeroko stosowana w przemyśle, zarówno na etapie wytwarzania (rury, pręty, szyny, kształtowniki, tłoki, tuleje cylindrów, zawory itp.), jak również w okresowych badaniach eksploatacyjnych (rury wymienników ciepła, łopatki turbin silników i generatorów, felgi kół samolotów, badanie złączy spawanych pod pokryciami zabezpieczającymi dla pływających jednostek morskich, pomiar grubości ścianki rurociągu przez izolację itp.).

Niewątpliwą jej zaletą jest brak konieczności bezpośredniego kontaktu sondy z obiektem badanym, co eliminuje wymóg stosowania środków sprzęgających oraz uszkodzenia mechaniczne sondy, jak również daje możliwość badania materiałów gorących. Ponadto, z uwagi na stosunkowo krótki czas dokonywania pomiaru, możliwe jest jej stosowanie w zautomatyzowanych liniach badawczych jako spójny element całego procesu wytwarzania.

Do typowych wad metody zalicza się ograniczone jej wykorzystanie – nadaje się wyłącznie do badania materiałów, które są przewodnikami prądu elektrycznego.